Doktora yapmalı mıyım?

Lisans eğitiminizi tamamladıktan sonra kariyeriniz için iki yılınızı daha feda ederek yüksek lisansınızı tamamladınız. Sıradaki soru; doktora yapmalı mıyım?

Doktora yaparak bir takım yetenekler edinebilir ve yeni fırsatlar elde edebilirsiniz ancak aynı zamanda hayatınızın birçok yılını harcamak zorunda da kalırsınız.

Doktoraya başlamak önemli bir hamledir ve karar vermek için acele etmemelisiniz. Kararınızı vermenize yardımcı olacağını düşündüğüm bu yazıyı okuyarak kendi yolunuzu belirleyebilirsiniz.

Aşağıdaki sorulara vereceğiniz samimi ve dürüst cevaplar sizin doktora yapıp yapmama konusunda karar vermenize yardımcı olacaktır.

Neden?

Doktora yapmaya karar vermeden önce kendinize sormanız gereken en önemli soru şudur; Neden doktora yapmalıyım?

Doktora yapmak kolay bir iş değildir. Bu soruya sağlam bir cevap bulmadan başlamak doktora süresince gerekli olacak motivasyonu sağlamak zor olacaktır. Sebebinizi belirleyerek bu işe başlarsanız, içinizdeki itici güç sizin yarı yolda kalmanızı önleyecektir. Böylece en zor anlarınızda bile bu sebebe sarılarak devam etme gücünü elde edebilirsiniz.

Araştırma yapmaya karşı bir eğilim, akademik olarak gelişme isteği, bir konuya olan tutku veya akademik ortama olan ilgi gibi sebepler doktora süresince size yardımcı olacak sebepler olabilir. Bunların dışında kişisel olarak belirleyeceğiniz sebepler de hedefinize ulaşmanızda yardımcı olacaktır.

Bu yüzden “Neden doktora yapmak istiyorum?” sorusuna cevap verebilmek oldukça önem kazanmaktadır.

Neyi?

Doktora öğrencileri büyük bir sorumluluk alarak kendilerini bir konuya adarlar. Bu konu, unvan alındıktan sonra da yani doktora mezunu olarak ilerideki çalışmaları etkileyeceği için dikkatli bir şekilde seçilmelidir.

Dolayısıyla “Doktora yapmalı mıyım?” sorusuna cevap ararken kendinize sormanız gereken ikinci bir soru da şudur; Hangi araştırma konusuyla ile ilgileniyorum? Doktorada neyi çalışacağım?

Seçeceğiniz konuya olan hevesiniz tüm doktora boyunca sürmelidir. Ayrıca konuyla ilgili mevcut literatürle ilgilenmeniz de size avantaj sağlayacaktır.

Bir konu hakkında okurken sadece bilgi almak yerine kendi cevaplarınızı ve  hatta aksini ispat etmeniz ya da kendi amacınıza uygun halde kullanabilmeniz gerekir.

Lisans eğitiminden farklı olarak bir konu hakkında tüm bilgileri öğrenmek yerine alanınıza katkıda bulunacağınız bir orijinal araştırma yapmanız gerekecektir.

Kendinizi geliştirmeyi düşündüğünüz alanda yani ileride de çalışmak istediğiniz konu üzerinde doktora yapmak hem motivasyon sağlayacak hem de ileriye yönelik bir yatırım olacaktır.

Hedefim?

“Doktora yapmalı mıyım?” sorusunun cevabı sizin gelecekten beklentinizle doğrudan ilişkilidir. Doktoraya başlamadan önce, kendinizi gelecekte nerede olacağınızı düşünün.

Kendinize; “Kariyer hedeflerim nelerdir?” diye sorun.

Doktora, akademik ve araştırma alanlarında çalışmak için fiili bir niteliktir ancak belirli bir kariyer yolu garantisini vermez. Eğer ki doktora yapıp yapmama konusunda henüz tam bir karar veremiyorsanız kariyer hedeflerinizin ne olduğu düşünün.

Araştırma ve akademik alan dışında pek çok iş için doktoraya ihtiyaç duyulmasa da doktora yaparak eleştirel düşünme, problem çözme, analitik yetenekler ve proje yönetimi gibi beceriler kazanılır. Bu tür yeteneklerin kariyer hedeflerinize ulaşmak için yardımcı olup olmadığını göz önünde bulundurmanız yararınıza olacaktır.

Gelecek planlarınız ile başlamayı düşündüğünüz doktora arasında bir bağlantı kurmayı deneyin ve kararınızı ona göre şekillendirin.

Nasıl?

Bütün bunların yanında doktora eğitimine başlamak için iyi bir ortalama, dil puanı ve ALES puanı gibi belli altyapınızın da olması gereklidir.

Yüksek lisans konunuzla bağlantılı olarak doktoraya devam etmeniz size çok fayda sağlayacaktır. Aksi takdirde yeni konu için teorik bilgileri en baştan öğrenmek zorunda kalırsınız. Bu da sizin ilerleme aşamasında bir süre kaybına neden olabilir. Bu yüzden doktoraya başlamadan önce sahip olduğunuz yeteneklerinizi gözden geçirmeniz yararınıza olacaktır.

Kendi kendinizi motive edebiliyor musunuz? Tek başınıza iyi çalıştığınızı düşünüyor musunuz? Stresle nasıl başa çıkarsınız? Birisi ne yapmanız gerektiğini söylemeden çalışabilir misiniz? Bunlar doktora öğrencisinin sahip olması gereken önemli becerilerdir. Bu tür özelliklere sahip misiniz yoksa onları öğrenebileceğinizi düşünüyor musunuz?

Sonuç olarak tüm bu sorular karşısında halen daha “doktora yapmalı mıyım?” diye tereddütte iseniz, acele etmeden biraz daha düşünmenizi tavsiye ederim. Hatta çevrenizdekilerle, hocalarla, doktoraya başlayanlar ile konuşup onların da fikirlerine başvurabilirsiniz.

Eğer ki bu yazı sizi doktoraya başlamak için yeterince teşvik edici geldiyse gönlünüz rahat bir şekilde doktora başvurularınızı yapabilirsiniz.

Doktora yapmanın faydaları ve Akademik kariyerin avantajları da size bu konuda artı bir motivasyon sağlayabilir.

Ayrıca aklınızda doktora için yurt dışına çıkmak varsa Yurt dışında lisansüstü eğitimini nasıl yapabilirim? ve Avrupa’da ve Amerika’da doktora yapmak başlıklı yazılarıma göz atabilirsiniz.

Bilgi paylaştıkça çoğalır.