Doktorada yapılmaması gereken 10 hata

Doktorada yapılmaması gereken bazı durumların önceden bilinmesi ve bunlara karşı önlem alınması, öğrencinin doktora hayatı boyunca karşılaşacağı sorunlara hazırlıklı olmasını sağlar.

Doktora yapmak bir çok kişi için cazip bir durum iken doktoraya başladıktan sonra karşılaştığı durumlar bir çok öğrenci için can sıkıcı olabilmektedir. Hatta bazen öğrenci doktorayı bırakmak zorunda bile kalabilir.

Bu duruma düşmemek için öncelikle kendisine soracağı Doktora yapmalı mıyım? sorusunun cevaplarını iyi bir şekilde analiz etmesi gerekir.

Doktoraya başladıktan sonra ise aşağıdaki doktorada yapılmaması gereken durumlar için verilen önerileri göz önünde bulundurarak karşılaşacağınız sorunların üstesinden gelebilirsiniz.

Doktorada yapılmaması gereken 10 hata

1. Okumadan araştırmaya başlamak

Doktorada yapılmaması gereken en önemli hatalardan biri literatür taraması yapmadan aksiyona geçmektir.

Doktora programınıza başladığınızda, sahada ya da laboratuvarda bir an önce çalışmaya başlamak için çok hevesli olabilirsiniz.

Projelerin kısıtlı süreleri nedeniyle başladıktan sonra hemen laboratuvarda çalışmaya başlamanız gerekebilir, ancak laboratuvardaki çalışmalarınızın arkasında neyin yattığını daha iyi anlamak için en baştan okumaya başlamanız gerekir.

Literatür taramanız, araştırma sorunuzu nasıl ifade edeceğinizin ve çözeceğinizin temelidir. Ayrıca literatür araştırması ile karşılaşacağınız sorunları en aza indirme şansını bulabilirsiniz.

Uzun vadede düşünecek olursak da ileride yazacağınız bilimsel makale, doktora tezi, konferans bildirileri için de kaynak arşivi yapmış olursunuz.

2. Literatür incelemesini bitirdikten sonra okumayı bırakmak

Literatür taramanızı bitirdikten sonra, araştırmanızın okuma kısmını tamamlamış gibi hissedebilirsiniz. Ancak yaptığınız şey sadece okuma kısmının sadece bir bölümünü bitirmiş olmanızdır. Bir araştırmacı olarak sürekli güncellenen literatüre ayak uydurmanız gerekir.

Haftalık olarak yeni makaleler okumak veya literatür incelemenizi yaparken kaçırdığınız klasik/tarihi makaleleri okumak için zaman ayırabilirsiniz.

Tezinizin son versiyonu hazır olana kadar literatür incelemenizi güncellemek için bu materyali kullanın. Savunmanızdan önce, literatürü tekrar araştırın, böylece komite üyelerinize araştırma konunuz hakkındaki bilgilerinizin güncel olduğunu ve onların çalışmalarını da çok iyi bildiğinizi gösterebilirsiniz.

3. Tüm ekstra çalışmadan kaçınmak

Konferanslara gitmiyorsunuz ve çalışmanızı sunmuyorsunuz çünkü konferans makalesi yazmak mezuniyetiniz için şartı değil.

Üniversitenizdeki komiteler veya profesyonel kuruluşlar için ekstra işler için gönüllü olmuyorsunuz.

Makale incelemeleri için tüm hakemlik davetlerini reddediyorsunuz.

Her ne kadar doktora öğrencisinin çalışmalarına yoğunlaşması için ağır işlere maruz kalmaması gerekse de fırsatları dikkatli bir şekilde değerlendirmelidir.

Örneğin, bir konferans makalesi yazmak, bilimsel dergiler için makale yazmadan önce iyi bir ilk adım olabilir. Konferanslarda ve diğer etkinliklerde sunum yapmak, konuşmacı olarak gelişmenize yardımcı olur. Bu da doktora yapmanın faydalarından biridir. Ayrıca soru-cevap sırasında soruları yanıtlamak sizi savunmanıza hazırlar.

4. Araştırmacı olarak kendini izole etmek

Doktorada yapılmaması gereken bir başka durum ise araştırma konusunda kendini dışarıya kapatmaktır.

Araştırmanız hakkında takıldığınız yerlerde kıdemli doktora öğrencileriyle ve doktora sonrası öğrencilerle konuşmuyorsunuz. Bir soruna takıldığınızda hocanızdan yardım istemiyorsunuz. Kuracağınız deney sistemi için teknik personeline başvurmuyorsunuz. Araştırmanızda tamamen tek başınasınız.

Ne yazık ki, araştırma yapmak ortak bir çabadır. Bir takım halinde çalışın ve çevrenizdekilere sorun ve onlardan öğrenin. Yardım ve/veya tavsiye isteyin. Yardım istemekte utanılacak bir şey yoktur.

5. Kendini toplumdan izole etmek

Bilgisayarın karşısında yemek yiyorsun. Arkadaşların seni aylardır görmedi. Ruh haliniz buz gibi soğuk. Belki artık kampüse bile gitmiyorsunuz ve “evden çalışmayı” tercih ediyorsunuz.

Zor olsa da rutinden kurtulun ve arkadaşlıklarınızı ve iş ilişkilerinizi yeniden canlandırdığınızdan emin olun.

Başkalarıyla ilişkileriniz için hedefler belirleyebilir ve planlayıcınıza etkinlikler ekleyebilirsiniz.

6. Ertelemek

Elbette herkes bir şeyler erteleyebilir. Yapmanız gereken işler yerine sosyal medyada dolaşıyor, internette vakit geçiriyor veya oyun oynuyor olabilirsiniz.

Ancak, her şeyden çok ertelediğiniz için herhangi bir işi bitiremediğinizde, harekete geçmeniz gerekir. Doktorada yapılmaması gerekenlerden biri de zamanı iyi kullanamamaktır.

Yapmanız gereken işinize neden başlamadığınız konusunda düşünmeniz gerekir. Önünüzdeki iş görünüşte çok karmaşık ise işi daha küçük, eyleme geçirilebilir öğelere bölün ve listeler ve planlama yapın.

Konsantre kalmakta zorluk çekiyor musunuz? Dikkat dağıtıcı unsurları ortadan kaldırın ve Pomodoro tekniğini deneyin. Kişisel hayatınızda dengenizi bozan bir şey var mı? Önce onunla ilgilenin ve sonra işe geri dönün.

7. İşini belgelemeden yapmak

Hızlı çalışmak istersiniz ve sizi yavaşlatmak için yazmaya başlamak istemezsiniz – bu nedenle tüm hesaplamalarınızı, kullandığınız referansları, izlediğiniz adımları ve prosedürlerinizin geçtiği yinelemeli değişiklikleri belgelemeden yapmazsınız. Bu büyük hatadır.

Yaptığınız her şeyi belgeleyin. Mümkünse, iki ekranı olan bir bilgisayar isteyin: hesaplamalarınızı yapmak için bir ekran ve yaptığınız şeyi yazdığınız bir ekran.

Not almadan okumayın. Hesaplama tablolarınızdaki değişiklikleri günlüğe kaydetmek için elektronik tablolarınıza bir “sürüm yönetimi” sekmesi ekleyin.

8. Plansız çalışmak

Doktorada yapılmaması gereken bir başka nokta ise plansız çalışmaktır.

Araştırmanın sizi nereye götüreceğini bilmiyorsunuz, bu yüzden bir planlamaya ihtiyacınız yok. Belki e-posta gelen kutunuza gelenlere göre çalışıyorsunuzdur. Böyle çalıştığınızda, önceliklerinizi unutmak kolaydır.

Hedefleriniz ve önceliklerinizle ilgili bir liste yapın ve zamanınızı buna göre ayırın. Doktora sırasında kilometre taşları belirlemenin ve birden çok düzeyde planlama yapmak oldukça önemlidir (tüm doktora gidişatı, yıllık, dönemlik, aylık, haftalık ve günlük).

Todoist‘te bir liste kombinasyonu, Google Takvim‘de planlama ve haftalık bir şablon ve önceliklerinizi yazmak ve ilerlemenizi yansıtmak için bir Bullet Journal kullanabilirsiniz.

9. Yanlış motivasyona sahip olmak

Hayattaki amacınız profesör olmaktır, bu yüzden doktoraya ihtiyacınız var.

Ya da hayattaki amacınız çok para kazanmak, bu yüzden Dr. unvanına ihtiyacınız var.

Doktora yapmak için yanlış motivasyona sahipseniz, bu yolculuk korkutucu olabilir. Yaptığınızdan hoşlanmıyorsanız, o zaman bir şeyler yanlıştır.

Her iş günü işe başlamanız için sizi neyin motive ettiğini bulmaya çalışın;

• Araştırmanızın toplum üzerinde bir etkisi olabilir mi?
• Çalışmalarınız sayesinde kimin hayatı daha iyi olacak?
• Laboratuvarda nasıl hissediyorsun?

Kararınızdan gerçekten pişmanlık duyuyorsanız, önünüzdeki üç veya dört yıl boyunca kendinizi zorlamaya çalışmayın, ancak araştırmanın size göre olmadığını öğrenirseniz projeyi, konuyu, üniversiteyi değiştirip değiştiremeyeceğinizi veya hatta tamamen bırakıp bırakamayacağınızı düşünün.

10. Kendine bakmayı unutmak

Ne pahasına olursa olsun doktorayı bitirmen gerekiyor. Ancak yaşadığınız sorunlar sağlığınızı (fiziksel ve/veya zihinsel) elinizden alabilir ve o zaman belki bitiremeyebilirsiniz. Bu yüzden, hak etmediğinizi düşündüğünüzde bile kendi bakımınıza öncelik verin.

Gevşemek ve size enerji veren şeyi yapmak için zaman planlayın. Yeterli uyku, hareket ve sağlıklı yiyecekler alarak kendinize özen gösterin. Sağlığınız olmadan hiç bir şeyin kıymeti yoktur.

Bilgi paylaştıkça çoğalır.